مقدمه:
مدیران تأسیسات اغلب از نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه و واکنشی جهت نگهداری ساختمان ها استفاده می­کنند. با این حال، محدودیت‌هایی وجود دارد که نگهداری و تعمیرات واکنشی نمی‌تواند از خرابی جلوگیری کرده و همچنین نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه نمی‌تواند وضعیت پیش روی تجهیزات و تعمیرات مورد نیاز را از قبل برای افزایش طول عمر تاسیسات پیش‌بینی کند. بنابراین، انتظار می­رود تا از یک استراتژی نگهداری پیشگویانه با فناوری‌های پیشرفته برای غلبه بر این محدودیت‌ها استفاده کرد. در واقع نیاز به داده های جمع آوری شده بدون خطا، تجسم و تجزیه و تحلیل بلادرنگ، با سرعت بالا و کارآمدتر می­باشد. در حالت کلی سیستم مانیتورینگ تاسیسات ساختمان به کمک مدیران و اپراتورهای تعمیرات و نگهداری، داده های ذخیره شده و لحظه ای را که توسط سنسور ها اندازه گیری شده به طور مرتب بررسی نموده و عملکرد کلی تجیهزات تأسیساتی ساختمان را نظارت و مدیریت می ­نمایند. تعمیر و نگهداری پیشگویانه، از طریق سنسورها و الگوریتم‌های یادگیری ماشین، امکان تشخیص رفتارهای غیرعادی را قبل از وقوع حوادث فراهم می‌کند.
نوآوری رصد لحظه ای اطلاعات بر پایه ی اینترنت اشیاء پیاده سازی شده و سنسورها هر دقیقه اطلاعات را ثبت و ارسال می­کنند که این امر دقت بالای سیستم را فراهم می­ آورد. داده های بدست آمده نه تنها از نظر عملکرد سیستم مفید هستند، بلکه می­توانند در جهت مدیریت ذخیره سازی انرژی و صرفه جویی کمک نمایند.

مبانی:
سیستمهای گرمایشی و سرمایشی متصل به اینترنت، این امکان را دارند که به طور مداوم به کمک سنسورهای هوشمند شرایط و عملکرد سیستم را کنترل کنند. پس از جمع آوری اطلاعات، بلافاصله میتوان داده های جمع آوری شده را با مدیران سیستم، مهندسین، تکنسین ها و ... به اشتراک گذاشت. بازیابی داده ها یک چیز است؛ اما ارزش این بازیابی هنگامی است که از آن به شکلی درست و ارزش آفرین استفاده می ­شود. سیستم­های کنترل یکپارچه، قادر به تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده هستند و در واقع به مدیران نسبت به رفتار غیرمعمول تجهیزات یا خرابی سیستم هشدار می­دهند؛ که این، منجر به واکنش سریعتر در زمان کمتر و باعث جلوگیری از بروز مشکلات ویرانگر می شود. درواقع، سیستم­ های مبتنی بر اینترنت اشیا، به کاهش هزینه­ های تعمیرات و نگهداری در طول زمان کمک می­کنند.
تشخیص یک مشکل از راه دور ارتباط کاملی با موضوع نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه دارد. بدون استفاده از فناوری­ های مبتنی بر اینترنت اشیا، عملکرد یک سیستم ابتدا باید توسط یک شخص به صورت حضوری مشاهده شود و پس از انجام آنالیز در محل، مشکل آن تشخیص داده شود. در صورتیکه یک سیستم متصل به اینترنت می­تواند یک تغییر در شاخص­ های عملکردی را تشخیص دهد و در طی چند دقیقه پس از بروز آن، یک اخطار ارسال کند. این فرایند به کاربر اجازه می ­دهد تا داده­ ها را از هر نقطه و در هر زمان بررسی کند تا بتواند فوراً تحلیل نموده و اشکالات را رفع نماید. این روش درنهایت باعث صرفه جویی در زمان و هزینه خواهد شد. مطمئناً سیستم­های مبتنی بر اینترنت، کاملاً توسط کاربرانشان کنترل می­ شوند، اما بخش جالب این است که آنها لزوماً نیازی به حضور کاربران ندارند. سیستم­ ها می توانند به کمک سنسورهای هوشمند، دما، فشار و اطلاعات حیاتی تجهیزات حرارتی و برودتی را اندازه­ گیری کرده و نمودارهای مدیریتی را ترسیم نمایند. مدیران با مشاهده این اطلاعات ارزشمند می­توانند جهت موقعیت­ های پیش رو برنامه ­ریزی نمایند. 

شرح سیستم:
برد های هوشمند مانیتورینگ (شکل 1) در محل پروژه نصب گردیده و اطلاعات حیاتی هر یک از تجهیزات به کمک سنسورهای نصب شده در محل های مدنظر به بردها انتقال داده شده و سپس به کمک ابر الکترونیکی برروی پلت فرم طراحی شده (شکل 2) قابل مشاهده می­باشد.

 

شکل 1

 

 

 

شکل 2

از ویژگی های سامانه متنا میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
1- ایجاد شناسنامه الکترونیکی و مشخصات فنی و عمومی هر یک از تجهیزات
2- تهیه چک لیست بازدید های دوره ای هر یک از تجهیزات طبق زمان بندی و استانداردهای مربوطه
3- گزارش گیری و دسترسی 24 ساعته به اطلاعات پروژه و گزارشات مدیریتی
4- کنترل آنلاین عملکرد پرسنل تعمیرات و نگهداری و ایجاد دستور کارهای مبتنی بر اینترنت برای هر یک از افراد
5- رصد لحظه ای عملکرد هر یک از تجهیزات و مشاهده ساعت کارکرد آن

نتیجه گیری:
در این پژوهش نوآوری رصد لحظه ای اطلاعات حیاتی تأسیسات به کمک سنسورها و بر پایه ی اینترنت اشیاء برای مراکزی تأسیساتی از جمله موتورخانه ها پیاده سازی شده است که هدف اصلی آن، ایجاد روش نظام مند جهت مدیریت، سازماندهی و ارزیابی صحیح عملکرد تجهیزات و سیستم های تأسیسات حرارت مرکزی می باشد. در همین راستا می توان با اجرای دقیق تعمیرات برنامه ریزی شده و نوسازی های پیشگیرانه تعمیرات تکراری و ضایعات را کاهش داد و در سمت مقابل سبب افزایش طول عمر و بهره برداری مفید از تاسیسات گردید. همچنین به کمک اطلاعات بدست آمده می توان در جهت مدیریت انرژی و صرفه جویی در مصرف آن گام برداشت.